/ natur / "Hundar som blir bitne i labbane, risikerer å få dei mest alvorlege symptoma"

• Er du redd for hoggormbitt?

2025 har alt hatt nokre uvanleg varme periodar, og mange liker å sole seg. Meldingar om hoggormbit på hund – og nokre menneske – er komme inn.

Forsikringsselskapet Agria roper varsku etter dei første skademeldingane i år om hundar bitne av hoggorm.

– Hoggormen er ofte treg tidleg om våren, noko som gjer at han kan bruke lengre tid på å oppdage deg og hunden din. Tramp derfor gjerne litt ekstra hardt når du går på stadar der du trur at hoggormen kan halde til, slik at han kan rekke å gøyme seg før du kjem, seier veterinær Sara Solheim i ei pressemelding.

I fjor fekk Agria 303 skademeldingar som gjaldt hundar bitne av hoggorm, medan DyreID har registrert 1329 bitdiagnosar hos dyr i 2024.

– Så langt i år er det seks registrerte diagnosar. Dei kjem også tidlegare i år enn i fjor, truleg har dette med temperatur å gjere, siger marknadssjef Sasja Rygg i DyreID i ein e-post til NTB.

Fem av diagnosane er frå Rogaland, medan éin er registrerte i Innlandet.

I ei melding til NTB opplyser Giftinformasjonen at det er komme inn fire førespurnader om mogleg hoggormbit hos menneske til no. Tal frå Helsebiblioteket viser at sesongen for hoggormbit normalt kjem i gang for alvor i april.

642 menneske bitne i fjor

Giftinformasjonen har registrert ein generell auke i hoggormbit dei siste åra. I 2024 vart 642 førespurnader om bit på menneske registrerte.

Rekordåret var 2021, då 835 meldingar kom inn.

Du kan kjenne att hoggormen ved å sjå etter det karakteristiske svarte sikksakkmønsteret denne ormen har langs ryggen. Hoggormen finst i både grå- og brune nyansar. Nokre kan vere heilt svarte slik at det kan vere vanskeleg å sjå sikksakkmønsteret. Foto: Cornelius Poppe / NTB

– Det er store variasjonar frå år til år. Vi trur mykje av årsaka er at det er fleire som blir bitne når vêret er bra, og folk er mykje ute i naturen, siger seniorgivare råd og veterinær Jartrud Wigen Skjerdal til NTB.

Den vekselvarme hoggormen likar også sola og kan ofte trekkje til opne plassar slik at dei kan sole seg på stien eller på ein stein. Blir hoggormen overraska, kryp han som oftast langsamt bort, men dersom han blir trampa på eller du kjem for nær, kan han bite, opplyser Folkehelseinstituttet.

Giftig og freda

Hoggorm er ein av tre ormar i norsk fauna og den einaste giftige slangen. Hoggormen er freda i Noreg, men ikkje utryddingstrua.

Ifølgje Agria blir hundar som oftast bitne i snute eller labb. Rundt 30 prosent av alle hoggormbit er der det ikkje blir sprøyta inn gift. Slike tørrbitar er ufarlege.

Symptom på bit med gift kan vere smerte, hevelse og raudne rundt bitstaden.

– Hundar som blir bitne i labbane, risikerer å få dei mest alvorlege symptoma. Blodsirkulasjonen i beina er betre samtidig som det er mindre vev som tillèt hevelse. Dette gjer at gifta raskare blir teken opp i kroppen, siger Solheim.

Somme menneske kan reagere kraftig på hoggormgift, men dødsfall etter hoggormbit finst sjeldan i Noreg. (©NTB)